SP-kamerleden van Dijk en Dobbe hebben kamervragen gesteld aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over aanbesteden van hulp van eenzamen en een nieuwsbericht daarover op NU.NL . Dit artikel signaleert dat als het contract met een aanbesteding opnieuw in de markt gezet wordt, dit beketent dat clienten van de zittende leverancier hun zorgverlener kwijtraken en als dit meermaals gebeurt, ook geen band opbouwen met die zorgverlener.
Meest verstrekkende klacht is van Hanneke Mateman van kennisbureau Movisie:
“Een andere organisatie kan de aanbesteding winnen met als risico dat daardoor een lopend project stopt”, licht de sociaal wetenschapper toe. “Dit aanbestedingscircus rond sociaal werk maakt het heel lastig om te bouwen aan de lange termijn en een vertrouwensband met de mensen die je uit hun isolement wil halen.”
De kamerleden willen weten wat de reactie is van de Minister op het artikel een of de Minister deze mening deelt.
Deelt u de zorgen zoals verwoord door de experts dat het aanbestedingscircus kan leiden tot verkeerde hulp of het onnodig verbreken van de relatie
tussen zorgverleners en mensen zie zorg nodig hebben
Het is een beetje vragen naar de bekende weg, met name omdat de eigen verantwoordelijkheidsmythe van de hyperindividualistische staat nog nadreunt in Den Haag. VWS is niet verantwoordelijk voor de inkoop van zorg van eenzamen en kan ook niet in individuele contracten kijken, dat is allemaal aan de gemeente, de contractant en de zorgverlener en als die er samen niet uitkomen; de rechter kijkt ernaar als het niet goed gaat.
We kunnen dan ook op onze klompen aanvoelen hoe de beantwoording was gegaan onder de afgelopen kabinetten, een soort jensbaba toekomstkijken voor de beantwoording van kamervragen. Ja de Minister heeft er kennis van genomen, inderdaad een zorgelijke ontwikkeling, vervolgens een schets van de verantwoordelijkheidslijnen bij de inkoop van gemeentelijke zorgopgaven die lang en stoffig genoeg is om ongeveer een alinea te bevatten, daarna een beeld van het beleid van VWS als het gaat om het gedeelte “Welzijn”, dus de uitvoering van de wet maatschappelijke ondersteuning en ouderenzorg. Het toezicht op de uitvoering is beperkt en ligt vooral bij gemeenten. Dan nog een alinea over bestaande subsidieregelingen waar uitvoerders gebruik van kunnen maken en dan een slotzin in de trant van of de kamer hier nu voldoende mee geïnformeerd is.
Een betere weg zou zijn geweest exact dezelfde vragen te stellen aan de Minister van Economische Zaken, verantwoordelijk voor het aanbestedingsproces. De problemen komen namelijk voort uit een veel te beperkte “toolbox” voor de contractmanager, die zich als gevolg van de Europese aanbestedingswet en in combinatie met Nederlandse wetten die geen rekening houden met dat aanbesteden, terwijl voor de Aanbestedingswet gold op basis van een Rutte-doctrine dat daar “geen landelijke koppen” op mochten komen. Het staat de gemeente nog steeds vrij om oneindig lang eenzamenzorg te verlenen via bestaande hulpverleners. Waarom wordt dat dan elke 3 jaar opnieuw gegund? Omdat elk welzijnskantoor in Polen en Bulgarije evenveel kans moet maken op een opdracht om de bingo van de wijkvereniging en het ouderensteunpunt
te verzorgen, natuurlijk. En wat is dan eenzamenzorg? Is dat schoonmaak? Bingo? Prostitutie? Mag je duidelijkheid verlangen als Ministerie van de precieze verleende gemeentelijke zorgtaken onder deze noemer of mag de gemeente elke massage financieren?
Daarin zit dan een sprankje hoop want met de nieuwe Minister Agema van PVV-huize en een duidelijke commitment voor ouderenzorg is het wel degelijk mogelijk dat er bestuurlijk limieten worden gesteld aan de uitvoering van de Aanbestedingswet. De triangel van gemeente/zorgverlener/client kunnen namelijk best met zijn 3 beslissen om elk jaar opnieuw te kijken of het lopend contract nog voldoende wordt uitgevoerd zonder dat hiervoor ieder jaar opnieuw een aanbesteding nodig is. Er is geen looptijdverplichting in de Aanbestedingswet. Evenmin is er grensoverschrijdend belang bij een opdracht voor individuele zorgverlening. Er is veel meer ruimte in de aanbestedingswet, dan in het verleden is benut, omdat de belevingswereld van de stakeholders nu misschien meer aansluit bij de bestuurders dan die van eerdere bestuurders. Gaat zij die ruimte zoeken?
